معرفی

سامانه طبقه بندی مشتري با رويكرد ريسک محور

رویکرد ریسک محور شناسايي مشتريان بر پایه شناسایی، ارزیابی و مديريت ريسك تعامل كاري با مشتريان مي‌باشد و دارای سناریوی مبتنی بر طبقه‌‌بندی ریسک است. بدین‌صورت كه كليه متغيرهاي مربوط به تعاملات كاري مشتريان با بانك‌ها شامل متغيرهاي مربوط به ريسك مشتري (ارباب‌رجوع)، ريسك منطقه و ريسك خدمت، شناسایی، ارزيابي و مديريت می شوند و بر اساس تحليل های صورت گرفته سناریوهای كنترلی، تعيين یا بازبينی می شوند؛ به طوركلی هيچ روش شناسی استاندارد و جهان شمولی كه مورد پذیرش تمامی دولت ها و مؤسسات مالي باشد و بتواند ماهيت و ميزان ریسک ناشی از عمليات مخاطره آميز مشتریان را مشخص نماید، وجود ندارد. ساختار برنامه های پيشگيري كننده از رفتار مخاطره آميز مشتریان باید مبتنی بر ریسک باشد، به این معنی كه كنترل های مورد نياز باید مبتنی بر ریسک مشتری، ریسک محصول یا خدمتی كه به مشتری ارائه می شود و ریسک مناطق جغرافيایی باشد.

آيين‌نامه اجرايي ماده (14) الحاقي قانون مبارزه با پولشويي مصوب جلسه مورخ 21/07/1398 هيأت محترم وزيران بر لزوم شناسايي مشتريان با رويكرد ريسك‌محور تأكيد دارد. گروه ویژه اقدام مالی(FATF) نيز از ارزیابی ریسک و اتخاذ رویکرد مبتنی بر ریسک به عنوان یکی از وظایف كشورها و مؤسسات مالي یاد نموده است و همچنين برخی از دستورالعمل¬ها و هشدارهای بانک مركزی با موضوعيت كنترل پارامترهای موجود ریسک بر این موضوع تأكيد نمودند. مؤسسات اعتباري باید قادر به اداره و هدایت برنامه ارزیابی ریسک باشند و اطمينان یابند كه كنترل¬های اعمال شده، متناسب با سطح ریسک مربوطه است. توجه به این نکته ضروری است كه ریسک موارد خاص در هر مؤسسه اعتباري با توجه به ماهيت فعاليت و عمليات آن مؤسسه اعتباري، ارزیابی و اندازه گيری مي‌شود؛ بنابراین، اندازه ریسک مشتری و معاملات انجام شده توسط وی، بر اساس عمليات مؤسسات اعتباري مختلف، متغير خواهد بود.

شركت گروه فن آوری دادمان ایرانیان، ماژول شناسايي مشتريان با رويكرد ريسك‌محور را بر اساس قانون مبارزه با پولشویی مصوب سال 1386 با اصلاحات و الحاقات بعدي، آیين نامه اجرایی ماده (14) الحاقي قانون مبارزه با پولشویی مصوب جلسه مورخ 21/07/1398 هيأت وزیران و مجموعه مقررات ابلاغي از سوي بانک مركزی و نيز با درنظرگرفتن اسناد بين¬المللی از جمله توصيه‌هاي گروه ويژه اقدام مالي (FATF)، استانداردهاي كميته نظارت بانکی بال، توسعه داده است. در این ماژول سعی شده است كه طبقه بندی مشتریان با رویکرد ریسک برای شناسایی، مدیریت جامع تر و درک بهتر از سطوح ریسک صورت پذیرد. مبنای گزارشات ماژول، بر اساس طبقه بندی به شرح نمودار زير می باشد.